Hiện nay, cây điều đang trong thời kỳ ra hoa đậu trái là giai đoạn cây khá mẫn cảm với điều kiện thời tiết cũng như các đối tượng dịch hại. Để có những biện pháp chăm sóc và phòng trừ sâu bệnh hiệu quả, bà con có thể tham khảo một số thông tin về biện pháp kỹ thuật trình bày trong nội dung bài viết này. Sâu đục thân làm héo chồi điều
1. Các giai đoạn sinh trưởng và sâu bệnh hại chủ yếu cần chú ý: – Giai đoạn chồi non: sâu bệnh phổ biến thường là bọ đục nõn (bọ đầu dài, bọ vòi voi), bọ xít muỗi, bệnh thán thư làm cho các chồi non bị héo khô giảm khả năng ra hoa đậu trái. – Giai đoạn ra bông: sâu bệnh phổ biến giai đoạn này chủ yếu là bọ xít muỗi, bọ trĩ, bệnh thán thư làm cho bông bị héo khô không còn khả năng đậu trái. – Giai đoạn tượng trái non: sâu bệnh chủ yếu là bọ xít muỗi, bọ trĩ, sâu đục trái, bệnh thán thư. 2. Các biện pháp phòng trừ cụ thể: 2.1. Đối với bọ đục nõn (bọ vòi voi, bọ đầu dài): Con trưởng thành dùng vòi đục vòng quanh vào mô chồi non để đẻ trứng. Sâu non nở ra đục trong lõi chồi non làm cho lá và chồi non bị héo khô, cây có khuynh hướng mọc nhiều chồi nách và sinh trưởng kém. Đặc biệt khi sâu phá hại vào đợt chồi chuẩn bị ra hoa có thể làm giảm năng suất nghiêm trọng.
Phòng trừ: cắt bỏ những chồi bị sâu gây hại để tiêu hủy nguồn sâu bệnh.
Đối với con trưởng thành, có thể sử dụng thuốc có hoạt chất Cypermethrin như: Cyperan 5EC, 10EC, 25EC; Tungrin 5EC, 10EC, 25EC; đối với sâu non có thể sử dụng các loại thuốc như: Bian 40EC, 50EC (Dimethoate); Quiafos 25EC, Kinalux 25EC (Quinalphos); Andomec 1.8EC, 3.6EC, 5EC (Abamectin); Kimcis 10EC (Emamectin benzoate + Matrine).
Kiểm tra thường xuyên khi cây vừa nhú đọt non. Tiến hành phun thuốc phòng trừ khi thấy đọt non có triệu chứng bị gây hại ở tỷ lệ thấp. 2.2. Đối với bọ xít muỗi: Thường xuất hiện và gây hại vào sáng sớm và chiều mát, chúng chích hút vào mô non của cây như lá, chồi non, hoa, quả và hạt làm cho các bộ phận bị hại héo khô và rụng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất và chất lượng hạt. Phòng trừ: Làm cỏ vệ sinh vườn, phát quang bụi rậm; hun khói vào sáng sớm hoặc chiều mát để xua đuổi bọ xít muỗi. Có thể dùng các loại thuốc hóa học để phun khi bọ xít mới xuất hiện và gây hại ở mức độ nhẹ như: Cyperan 5EC, 10EC, 25EC; Tungrin 5EC, 10EC, 25EC (hoạt chất Cypermethrin ); Tungent 5SC, 100SC (hoạt chất Fipronil). 2.3. Bọ trĩ Bọ trĩ thường gây hại nặng cho điều vào đầu mùa khô, cao điểm vào tháng 12-2 dương lịch lúc trời nắng nóng. Bọ trĩ gây hại bằng cách cứa rách lớp biểu bì ở các bộ phận non và hút nhựa chảy ra dẫn đến lá đọt kém phát triển và có màu bạc trắng, hoa và trái non bị khô và rụng, vỏ hạt bị hiện tượng da cám, vỏ trái giả bị chai sần, nứt chảy nước và thối. Phòng trừ: Chăm sóc cây, có thể xử lý các loại thuốc trừ sâu như đối với bọ xít muỗi phun trước khi điều ra bông rộ. 2.4. Bệnh thán thư: Bệnh phát triển nhiều trong điều kiện thời tiết nóng ấm, ẩm độ không khí cao. Cây chăm sóc kém, sinh trưởng yếu bị tác hại nặng. Phòng trừ: Tăng cường chăm sóc vườn cây, tạo cho vườn thông thoáng. Khi bệnh phát sinh, có thể sử dụng thuốc trừ bệnh có hoạt chất Carbendazim như Bavistin 50WP, Carbenda 60WP, 50SC; Derosal 50SC, 60WP, hoạt chất Propineb như Antracol 70WP để phun. 2.5. Sâu róm đỏ: Thường xuất hiện và gây hại tập trung theo từng vùng, sâu ăn trụi lá làm cây mất khả năng quang hợp, ảnh hưởng nghiêm trọng đến quá trình sinh trưởng, phát triển của cây. Phòng trừ: Ngắt bỏ kén nhộng, vệ sinh vườn để tiêu hủy nguồn sâu bệnh; sử dụng các loại thuốc như: Cyperan 5EC, 10EC, Tungent 5SC phun vào giai đoạn sâu non đang tuổi 1 đến tuổi 5. 3. Sử dụng phân bón lá Nhằm bổ sung dinh dưỡng cho cây cũng như tăng cường khả năng ra hoa đậu trái, nâng cao năng suất và chất lượng hạt điều, có thể sử dụng một số chế phẩm phân bón lá có hàm lượng đạm thấp, lân và kali cao trong giai đoạn này, cụ thể như sau: Một số chế phẩm và chất điều hòa sinh trưởng khuyến cáo sử dụng: Mục đích Loại phân bón lá và các chất điều hoà sinh trưởng Tình trạng cây Đón hoa NPK :6:30:30, 7:5:44 và vi lượng, Atonik, Bortrac Đợt lá cuối cùng hoàn chỉnh Đậu trái Atonik, Bortrac, GA3 Hoa đang nụ chưa nở Dưỡng trái 20:20:20, Atonik Trái đã đậu Chống rụng trái Atonik, Bortrac Trái đang phát triển Mục đích Loại phân bón lá và các chất điều hoà sinh trưởng Tình trạng cây Đón hoa NPK :6:30:30, 7:5:44 và vi lượng, Atonik, Bortrac Đợt lá cuối cùng hoàn chỉnh Đậu trái Atonik, Bortrac, GA3 Hoa đang nụ chưa nở Dưỡng trái 20:20:20, Atonik Trái đã đậu Chống rụng trái Atonik, Bortrac Trái đang phát triển
*Chú ý:
Do quá trình ra hoa và thụ phấn của cây điều bắt đầu từ 8 giờ đến 11 giờ sáng, do đó phun thuốc giai đoạn này chỉ nên thực hiện vào buổi chiều mát để tránh ảnh hưởng đến quá trình ra hoa thụ phấn của cây.
Việc pha chế và sử dụng thuốc bảo vệ thực vật cũng như các loại phân bón lá, chất kích thích sinh trưởng cần tuân thủ hướng dẫn của nhà sản xuất về nồng độ, liều lượng và các biện pháp an toàn khi sử dụng thuốc.
