Để cây sầu riêng ra hoa cho năng suất cao hiệu quả trong giai đoạn cây ra hoa kết trái, hộ trồng cần tiến hành thụ phấn cho cây sầu riêng.
Mục đích giúp quá trình thụ phấn của hoa diễn ra tốt hơn giúp cây đậu trái nhiều cho năng suất cao trong vụ thu hoạch sắp tới.
Hoa sầu riêng thường mọc thành từng chùm, mỗi chùm từ 1 đến 15 hoa, cuống hoa treo trên cành. Hoa thường có mùi hoa rất mạnh.
Hoa sầu riêng mất một khoảng thời gian khá dài từ khi hình thành đến khi đậu quả cần một giai đoạn từ 3-4 tuần trong điều kiện khô hạn để kích thích ra hoa, sau khi được tưới nước cây cần 1 tháng để phát triển từ mới nhú đến nở hoa.
Hoa sầu riêng thường nở vào ban đêm, từ 6 giờ tối đến 12 giờ đêm. Khi hoa nứt ra sẽ để lộ 5 đài hoa gắn liền với 5 cánh hoa có màu khá giống với thịt quả.
Hoa sầu riêng là hoa lưỡng tính, có nhị đực và nhụy cái trong cùng một hoa nhưng hoa rất ít khi tự thụ phấn bởi nhị đực và nhụy cái không nở cùng một lúc. Tỷ lệ đậu trái bằng tự thụ phấn tự nhiên thường chỉ từ 0- 10%. Chính vì vậy cây luôn cần thụ phấn chéo để có thể đậu quả.
Nhờ mùi hương rất mạnh nên hoa sầu riêng thường có thể hấp dẫn nhiều loài như ong, bướm, muỗi và kiến tuy nhiên những loài này thường xuất hiện lúc hạt phấn chưa sẵn sàng.
Những loài bướm đêm và dơi nhỏ mới là động vật thụ phấn quan trọng của hoa sầu riêng bởi chúng thường hoạt động đúng vào thời điểm hoa nở.
Hướng dẫn cách thụ phấn cho cây sầu riêng:
Dụng cụ để lấy phấn sầu riêng
+ Đĩa thủy tinh khô sạch sẽ hoặc là chén sứa hay đĩa sứ dùng để đựng phấn sầu riêng.
+ Vải màn che phấn + Bút lông, cây cọ hoặc nếu không có cọ có thể sử dụng bông gòn để thây thế. + Dùng bông gòn buộc vào đầu que tre.
Chờ đợi thời điểm thích hợp để lấy phấn hoa
Thời điểm hoa sầu riêng nở là vào chừng khoảng 5h chiều lúc này nướm nhụy sẽ thực hiện nhận phấn từ thời điểm hoa sầu riêng nở cho đến sáng ngày hôm sau. Trường hợp những bông hoa nào không được thụ phấn sẽ bị rụng đi.
Bao phấn của nhị đực nở và tung phấn ra lúc 7h tối và qua 4h đồng hồ sau đó sẽ rụng đi (ức là qua 11h sẽ rụng đi). Thời điểm này là thời điểm lấy phấn thích hợp nhất.
Lấy phấn hoa
Chọn hoa khỏe mạnh cắt các hhoa sắp nở dùng cho quá trình thực hiện, cắt chùm nhị đực cho vào chén thủy tinh, sứ dùng vải màn trùm lại và để nó ở nơi khô ráo đến chiều bao phấn sẽ bắt đầu nở.
Chờ đến tối hãy gở bở cuống nhị lẫn bao phấn bên ngoài lúc này phấn hoa sầu riêng sẽ đọng lại trên đĩa.
Bảo quản phấn hoa
Chỉ cần để nguyên trong đĩa thủy tinh và có đậy vải màn lên như vậy là được.
Thực hiện thụ phấn bổ sung
+ Xác định thời điểm thụ phấn cho cây sầu riêng bổ sung là vào khoảng lúc 20-22h đêm vì thời khắc này đa số các chùm hoa đang nở rộ.
+ Quét phấn hoa lên khu vực nuốm nhụy bằng cách sử dụng cọ mịn hoặc thanh tre có quấn bông gòn chấm nhẹ vào dụng cụ đựng phấn là cái đĩa sứ hay thủy tinh đã đựng trước đó để hạt phấn dính vào cọ. Dùng cọ quét lên khu vực nuốm của nhụy và chùm hoa cần làm nhẹ nhàng không làm tổn thương đầu nhụy.
Để tăng khả năng đậu trái cho sầu riêng hộ trồng nên trồng nhiều giống sầu riêng khác nhau trong vườn để cây thụ phấn chéo việc đậu trái sẽ sai hơn.
Tăng cường bón phân kali, lân, phân bón lá nhầm nâng cao hiệu quả hơn nữa cho việc nở hoa.
Hạn chế phun thuốc trừ sâu khi quá trình hoa nở diễn ra nhầm thúc đẩy hoạt động của côn trùng gia tăng sự thụ phấn chéo.
Quy trình thụ phấn bổ sung cho cây sầu riêng bao gồm tất cả các công đoạn trên, hộ trồng hãy tham khảo cho thật kĩ càng trước khi thực hiện để quá trình diễn ra hoàn tắt tốt đẹp thuận lợi. Cho cây đậu trái sai và hứa hẹn một vụ thu hoạch với năng suất bội thu.
