CƠ CHẾ TẤN CÔNG CỦA NẤM TRẮNG (Beauveria bassiana Vuill) ĐỐI VỚI CÔN TRÙNG

Hiện nay, để phòng trừ sâu bệnh hại, các loại côn trùng gây hại trên vườn, bà con đa phần xử dụng thuốc sâu có độ độc cao, nay tôi huớng dẫn bà con về tác dụng của nấm xanh, nấm trắng, trong việc phòng trừ sâu bệnh hại trên vườn.

Gồm nhiều loài nấm ký sinh, có thể xâm nhập trực tiếp qua biểu bì côn trùng, dùng men bẻ gãy chitin và protein ở biểu bì, sản sinh ra các chất chuyển hoá, gây chết sâu. Thời gian nấm phát huy tác dụng là 5-10 ngày sau xử lý, tuỳ thuộc vào liều lượng và độ lớn của sâu. Các nấm đều có đặc tính ký sinh chuyên biệt, không gây hại cho đối tượng không phòng trừ. 

Nấm Beauveria bassiana Vuill: còn gọi là nấm trắng.

Beauveria bassiana là loài nấm thuộc họ Moniliales, lớp Deuteromyces, ký sinh trên cơ thể sâu non bộ cánh vảy, được dùng làm thuốc trừ sâu sinh học. Loài nấm này được phát hiện và phân lập lần đầu trên sâu non sâu đục thân ngô Ostrinia nubilalis (bộ cánh vảy, họ Pyralidae) ở miền Bắc nước Pháp. Nhiều nòi B. bassiana  dùng làm thuốc trừ sâu.

B. bassiana là loại thuốc trừ sâu tiếp xúc, lây lan bằng conidi của nấm, nhờ giá thể, bám vào cơ thể côn trùng, nhanh chóng xâm nhập qua biểu bì, vào khoang cơ thể côn trùng, tạo ra các tiểu thể trong huyết tương. Các tiểu thể trên, tiêu diệt các tế bào bạch huyết, gây chết cho côn trùng.

Cơ thể côn trùng chứa đầy sợi nấm, hình dáng cơ thể không biến dạng, trở nên rắn. Khi đủ độ ẩm, nấm chui khỏi bề mặt cơ thể sâu hại, tạo lớp sợi nấm màu trắng trên cơ thể sâu. Lớp sợi nấm này lại tạo conidi để tiếp tục lây lan sang các sâu non khác. B. bassian lây bệnh cho nhiều loài côn trùng thuộc bộ cánh vảy, cánh cứng, cánh màng, cánh thẳng, cánh đều, cánh nửa và cả nhện Acarina.

Ở Việt Nam, đã phát hiện B. bassiana gây hại cho một số loài côn trùng như rầy nâu, rầy lưng trắng, bọ xít, sâu cuốn lá lúa, sâu đo đay, sâu róm thông. Các chế phẩm Beauveria được khuyến cáo phòng trừ nhiều loài sâu hại rau, ngô, đậu, cây ăn quả, cây cảnh. Bảo quản ở nơi khô ráo, thoáng mát (nhiệt độ khoảng 20oC), có thể giữ được hiệu lực trong 2 năm. Không thấy có hiện tượng tích luỹ Beauveria trên ruộng bông.

               Hiệu quả sử dụng Nấm xanh, Nấm trắng, Nấm tím trên cây lúa

B. bassiana có thể gây bệnh cho sâu ngay khi xử lý, hoặc sau xử lý một thời gian ngắn, trước khi nấm mất hoạt tính. Sau một lần xử lý, nấm không thể tạo ngay thành dịch. ðộ ẩm cao là yêu cầu cho bào tử phát triển và tạo thành dịch. Khi độ ẩm thấp, nấm sẽ không lây lan ñược và hiệu lực trừ nấm sẽ thấp.

B. bassiana ít gây độc cho động vật máu nóng, không ñộc với cá và ong ở mọi giai đoạn sinh trưởng. Không dùng Beauveria cho cây dâu tằm.