Thế nào là một cây bonsai già – Thuốc trừ sâu sinh học,thuốc trừ nấm,thuốc trừ rầy,thuốc diệt chuột

Thế nào là một cây bonsai già

Home Quy trình sử dụng thuốc BVTV Cây Cảnh - Bonsai Thế nào là một cây bonsai già
ngon-cay-juniper
Cây Cảnh - Bonsai

Thế nào là một cây bonsai già

Posted On September 3, 2016 at 1:12 pm by / 60 Comments

Một câu hỏi thường được người xem đặt ra trong các cuộc triển lãm là “Cây này bao nhiêu tuổi rồi?” Còn trong các giao dịch thường có kèm theo “Cây này đã ngồi chậu được 8 năm”, đại loại vậy. Thật ra mà nói, đó là một câu hỏi khiếm nhã, bạn hãy xem John Yoshio Naka đã trả lời thế nào nhé: “Nhưng bạn thân mến, xin đừng bao giờ hỏi một cô gái đẹp về tuổi tác của cô ấy…”
Vấn đề ở đây là, cái cây trông già nua ra sao quan trọng hơn cái cây đó bao nhiêu tuổi. Bạn cứ việc nói cây của bạn do tổ tiên truyền lại, có sao đâu. Nhưng ai dám cưa ngang cây ra mà đếm số vòng cây chứ. Tuy nhiên nếu cây sanh của bạn có vỏ xanh mướt nhẵn nhụi, lá to và dăm thưa thì cũng chỉ là một cái cây già đang trẻ hóa mà thôi. Một cái cây trẻ mà trông già nua quý hơn nhiều một cây già sắp chết, bạn đồng ý không?
Mình xin không dài dòng nữa, dưới đây là một số đặc điểm chung của những cây già:

  • Ngọn cây hình vòm. Tuy nhiên có một chút khác biệt giữa cây lá bản và cây lá kim, bởi ưu thế đỉnh của cây lá kim mạnh hơn. Thêm một chuyện nữa, góc nhìn của tác phẩm có ảnh hưởng rất lớn tới ngọn cây.
  • Sự cân đối về mặt độ lớn của cành nhánh, nhánh cây gấp khúc.
  • Tán lá tách biệt rõ ràng.
  • Cấu tạo của vỏ cây trưởng thành.

Có liên quan: cách xây dựng ngọn trong bonsai.
cách làm vỏ cây mau già.

Ngọn cây hình vòm:

Có một sự khác biệt rất lớn về hình dáng giữa cây trẻ đang vươn lên và cây già.
ngọn cây hình vòm
Để tạo một ngọn cây đẹp, có lẽ nguyên tắc quan trọng cần nhớ là “Tạo một cái cây con trên đỉnh một cái cây”(John Naka) hay là coi ngọn cây như một cái cây nhỏ. Có nghĩa là mọi nguyên tắc tạo dáng đối với bonsai bạn đều có thể áp dụng đối với ngọn cây. Có nhiều phong cách tạo ngọn khác nhau, nhưng qua những gì mình đã thấy thì nguyên tắc này đúng với tất cả mọi trường hợp.
ngọn cây hình vòm

Sự cân đối về mặt độ lớn của cành nhánh, nhánh cây gấp khúc.

Sự cân đối về kích thước của cành thì đơn giản rồi, cành dưới nhỏ hơn cành trên tức là cành dưới mới mọc. Điều đó chứng tỏ cây đang trẻ lại, không tạo cảm giác già nua. Không nên để những nhánh dài thượt hoặc những nhánh nhỏ bên trong vòm lá.
Tiếp theo, một cành thẳng tuột không tạo được cảm giác già nua. Bạn nên kết hợp cả 2 phương pháp cắt giật và uốn. Bởi vì uốn thì cành mềm mại, cắt giật thì chuyển đột ngột kỳ thú tuy nhiên nếu giật nhiều quá nhìn cây sẽ không được tự nhiên.
ngọn cây hình vòm
Một lưu ý nữa là mình thấy có sự khác biệt về hình dáng cành cây lá kim và cây lá bản. Cây lá kim thì cành đâm ngang và trĩu xuống, trong khi đó cành cây lá bản thì ngỏng lên rồi mới trĩu xuống (xong lại ngỏng lên ở ngọn tàn, điều này cần quan sát thực tế để có cảm nhận chính xác):
ngọn cây hình vòm
Về cây lá bản theo như mình quan sát trong tự nhiên thì điều này đúng, tuy nhiên cây lá kim mình chưa có dịp quan sát thực tế nên còn chút băn khoăn, bạn nào biết khẳng định giùm mình. Trong các hình vẽ trên mạng cũng thấy rõ sự khác biệt về hình thái cành của loại cây rụng lá và cây lá kim:
ngọn cây hình vòm

Tán lá tách biệt rõ ràng

Nói chung cây càng già tán lá càng tách nhau ra thành từng khối riêng biệt, thậm chí trong từng tán lá lại hình thành rõ rệt từng cụm tán lá nhỏ hơn. Trong khi hình A mang dáng vẻ một cây khá già thì hình B gợi nhớ tới một cây cổ thụ trên dãy An pơ.
Tuy nhiên, góc nhìn của tác phẩm vẫn có ảnh hưởng lớn đối với hình thái của tán lá. Xin hãy đọc kỹ lại một lần nữa bài những thách thức dính liền với tính nghệ thuật của tác phẩm bonsai để có cái nhìn chính xác về vấn đề này.
ngọn cây hình vòm
Bạn hãy thử cắt bỏ một vài cành cho các tán lá tách nhau ra, có thể bạn sẽ có một cảm nhận khác. Tuy nhiên kiểu “Tản vân” của dân chơi cây cảnh Việt Nam mình lại không thấy đẹp. Xin lỗi, đó là cảm nhận cá nhân nhưng nhìn nó không tự nhiên:
ngọn cây hình vòm

Cấu tạo của vỏ cây trưởng thành.

Vỏ cây là vẻ đẹp quý giá nhất của một cây bonsai. Ngoại trừ một số loài ít ỏi nhưng cây thích, thủy tùng, sồi… có vỏ nhẵn bóng kể cả khi già. Còn lại, hầu hết cây già đều có đặc trưng vỏ bong tróc, nứt nẻ, sần sùi hoặc cứng.
Như ta đã biết trong bài vai trò thân cây trong bonsai thì vỏ cây là lớp libe (phloem) chết đi. Vậy làm thế nào để vỏ cây dày và già nua? Thì chúng ta phải để thật nhiều lá trên cây, bởi số lượng libe sinh ra tỷ lệ thuận với số lá cây. Tức là ‘Nhiều lá thì cây mau lớn’ mới chỉ là một nửa sự thật mà các nghệ nhân bonsai nói cho bạn, nó còn có một lý do quan trọng khác là làm thân cây mau già.

60 thoughts on “Thế nào là một cây bonsai già”

Leave a Reply

Your email address will not be published.