BỆNH KHÔ VẰN TRÊN LÚA: HIỂM HỌA THƯỜNG TRỰC VÀ GIẢI PHÁP QUẢN LÝ TỔNG HỢP

Bệnh khô vằn, hay còn gọi là bệnh cháy bìa lá, do nấm Rhizoctonia solani gây ra, là một trong những bệnh hại quan trọng và phổ biến trên cây lúa ở nhiều vùng trồng lúa trên thế giới. Bệnh gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất và chất lượng lúa gạo, tác động trực tiếp đến đời sống của bà con nông dân. Việc hiểu rõ về bệnh, nguyên nhân gây bệnh, và các biện pháp phòng trừ tổng hợp là vô cùng cần thiết để bảo vệ mùa màng.

Nhận Diện Bệnh Khô Vằn Trên Lúa

Bệnh khô vằn có thể tấn công cây lúa ở mọi giai đoạn sinh trưởng, từ giai đoạn mạ non đến khi lúa chín, nhưng thường gây hại nặng nhất vào giai đoạn đẻ nhánh và làm đòng. Các triệu chứng của bệnh có thể nhận biết như sau:

• Trên bẹ lá: Ban đầu, trên bẹ lá gần mặt nước xuất hiện các đốm nhỏ, hình bầu dục hoặc không đều đặn, màu xanh xám hoặc trắng xám. Các đốm này thường có kích thước từ 1-2 cm.

• Lan rộng thành vết loang lổ: Các đốm nhỏ nhanh chóng lan rộng ra, tạo thành các vết loang lổ có hình dạng bất định, giống như những vằn da hổ. Các vết bệnh thường có màu nâu nhạt ở giữa và viền nâu đậm xung quanh.

• Bệnh nặng: Khi bệnh nặng, các vết bệnh liên kết lại với nhau, bao phủ toàn bộ bẹ lá và lan lên cả lá. Bẹ và lá bị bệnh sẽ khô và chết, làm giảm khả năng quang hợp của cây.

• Hạch nấm: Trong điều kiện ẩm ướt, trên các vết bệnh có thể xuất hiện các hạch nấm nhỏ, màu nâu hoặc đen, có kích thước bằng đầu kim. Các hạch nấm này là nguồn lây lan bệnh cho vụ sau.

• Thối thân: Trong trường hợp bệnh nặng, nấm bệnh có thể tấn công cả thân cây, gây ra hiện tượng thối thân và làm cho cây bị đổ ngã.

Nguyên Nhân và Điều Kiện Phát Sinh Bệnh Khô Vằn Trên Lúa

Nấm Rhizoctonia solani là tác nhân chính gây ra bệnh khô vằn. Nấm tồn tại trong đất, trên tàn dư thực vật, và trên hạt giống. Bệnh lây lan chủ yếu qua:

• Gió và nước mưa: Bào tử nấm và hạch nấm có thể lây lan qua gió và nước mưa.

• Tàn dư thực vật: Nấm bệnh có thể tồn tại trên tàn dư thực vật trong thời gian dài.

• Hạt giống: Hạt giống bị nhiễm bệnh có thể là nguồn lây lan bệnh cho vụ sau.

• Dụng cụ sản xuất: Các dụng cụ sản xuất nông nghiệp bị nhiễm nấm bệnh cũng có thể lây lan bệnh.

Các yếu tố sau đây tạo điều kiện thuận lợi cho bệnh khô vằn phát triển:

• Thời tiết nóng ẩm: Độ ẩm cao (trên 85%) và nhiệt độ ấm áp (28-32°C) là điều kiện lý tưởng cho nấm bệnh phát triển và lây lan.

• Bón phân không cân đối: Bón quá nhiều đạm và thiếu kali làm cho cây lúa yếu ớt, dễ bị bệnh tấn công.

• Mật độ gieo sạ dày: Mật độ gieo sạ quá dày làm giảm sự thông thoáng, tạo điều kiện cho ẩm độ cao kéo dài, tạo môi trường thuận lợi cho nấm bệnh phát triển.

• Ruộng lúa bị ngập úng: Ruộng lúa bị ngập úng làm cho cây lúa yếu và dễ bị bệnh tấn công.

Tác Hại Của Bệnh Khô Vằn Trên Lúa

Bệnh khô vằn gây ra nhiều tác hại nghiêm trọng cho cây lúa:

• Giảm số lượng chồi hữu hiệu: Bệnh làm giảm số lượng chồi hữu hiệu trên mỗi khóm lúa.

• Giảm số lượng hạt trên bông: Bệnh làm giảm số lượng hạt trên mỗi bông lúa.

• Giảm trọng lượng hạt: Bệnh làm giảm trọng lượng của hạt lúa, làm cho hạt bị lép, lửng.

• Giảm chất lượng gạo: Bệnh làm giảm chất lượng gạo, làm cho gạo bị bạc bụng, dễ bị gãy nát.

• Gây đổ ngã: Trong trường hợp bệnh nặng, bệnh có thể gây thối thân, làm cho cây lúa bị đổ ngã, gây khó khăn cho việc thu hoạch.

• Giảm năng suất: Tất cả những tác hại trên dẫn đến giảm năng suất lúa nghiêm trọng.

Biện Pháp Phòng Trừ Bệnh Khô Vằn Trên Lúa Hiệu Quả

Để phòng trừ bệnh khô vằn trên lúa hiệu quả, cần áp dụng các biện pháp quản lý tổng hợp:

1. Biện pháp canh tác:

   • Chọn giống kháng bệnh: Sử dụng các giống lúa có khả năng kháng bệnh khô vằn.

   • Xử lý hạt giống: Xử lý hạt giống bằng thuốc trừ nấm trước khi gieo sạ để tiêu diệt mầm bệnh.

   • Gieo sạ với mật độ hợp lý: Không nên gieo sạ quá dày.

   • Bón phân cân đối: Bón phân đầy đủ và cân đối, đặc biệt là kali và các nguyên tố vi lượng để tăng cường sức đề kháng cho cây.

   • Quản lý nước tưới: Duy trì mực nước vừa phải, tránh để ruộng lúa bị ngập úng.

   • Vệ sinh đồng ruộng: Thu gom và tiêu hủy tàn dư thực vật sau khi thu hoạch để ngăn ngừa bệnh lây lan.

2. Biện pháp hóa học:

   • Sử dụng các loại thuốc trừ nấm có chứa các hoạt chất như Validamycin, Hexaconazole, hoặc Propiconazole.

   • Phun thuốc khi bệnh mới xuất hiện, tuân thủ theo liều lượng khuyến cáo của nhà sản xuất.

   • Luân phiên sử dụng các loại thuốc khác nhau để tránh tình trạng nấm kháng thuốc.

3. Biện pháp sinh học:

   • Sử dụng các chế phẩm sinh học chứa các vi sinh vật có lợi như Trichoderma để đối kháng với nấm gây bệnh.

Kết luận:

Bệnh khô vằn là một trong những thách thức lớn đối với người trồng lúa. Việc áp dụng các biện pháp quản lý tổng hợp, từ việc chọn giống kháng bệnh, bón phân cân đối, quản lý nước tưới đến sử dụng thuốc bảo vệ thực vật hợp lý, là rất quan trọng để bảo vệ mùa màng và đảm bảo năng suất, chất lượng lúa gạo. Hy vọng rằng những thông tin trong bài viết này sẽ giúp ích cho bà con nông dân trong việc quản lý và phòng trừ bệnh khô vằn trên cây lúa một cách hiệu quả.

CHÚC CÁC BẠN THÀNH CÔNG

——————————————————————————-

VIỆT NAM NÔNG NGHIỆP SẠCH 

Thuốc bvtv _ hạt giống_ dụng cụ nông nghiệp

Hỗ Tư vấn kỹ thuật tại vườn

Liên hệ mua hàng : 0984.535.820

Địa chỉ cửa hàng : Ngã Tư khu công nghiệp Tân Phú , Khu 7 – Thị Trấn Tân Phú – Tỉnh Đồng Nai

Link web: vietnamnongnghiepsach.com.vn

Link youtube 1: https://www.youtube.com/c/TrịBệnhChoCâyTrồng

Link youtube 2: https://www.youtube.com/c/KiếnThứcNôngNghiệp